Sevk İrsaliyesi
Satılmış ya da satılmak üzere olan bir ürünün (ticari mal), bir adresten diğerine naklinde ya da aynı işletmeye ait iş yerleri arasında taşınması durumunda düzenlenen ve üzerinde gönderilen ürünün cinsi, birimi ve kime ait olduğu gibi bilgilerin yazıldığı Maliye Bakanlığı onaylı resmi niteliği olan ve mal teslimini gösteren evraktır. V.U.K.’nun “Fatura ve Fatura Yerine Geçen Vesikalar” arasında yerini alan Sevk İrsaliyesi, satılan ürünlerin teslim tarihi ve taşıma irsaliyesi numarasını içerecek şekilde düzenlenir. Ürünün alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı (taşımayı satıcı yapar) veya taşıttırıldığı halinde satıcının (taşımayı nakliyeci yapar), teslim edilen ürünün alıcı tarafından taşınması (taşımayı alıcı yapar) veya taşıttırılması halinde (taşımayı nakliyeci yapar) alıcının taşınan veya taşıttırılan ürün için sevk irsaliyesi düzenlemesi ve taşıtta bulundurması şarttır. Sevk irsaliyesi, satıcı veya alıcı tarafından düzenlenerek taşımayı yapan nakliyeciye (tüzel kişi olan nakliye firması veya gerçek kişi olan aracın sahibi) verilir. Ürünün, bir vergi mükellefinin birden çok işyeri veya şubesi arasında taşındığı veya satılmak üzere bir komisyoncu veya diğer bir aracıya gönderildiği durumda da ürün için gönderen tarafından sevk irsaliyesi düzenlenmelidir. Sevk İrsaliyesinde ürünün fiyatı ve toplam bedeli ile ilgili bilgiler hariç olmak üzere ürünün nereye ve kime gönderildiği ayrıca belirtilir. Ürünün satış faturası bulunsun veya bulunmasın ürün hareketi için sevk irsaliyesi mutlaka düzenlenmelidir. Özetle ürün sevkiyatı yapan veya yaptıran alıcı veya satıcı, “sevk irsaliyesi” düzenlemeli ve ücret karşılığında ürün taşıması yapan nakliyeci ise “taşıma irsaliyesi” düzenlemelidir. Sevk irsaliyesi, ürün hareketinin izlenmesi amacıyla düzenlendiği için ürünün alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı durumlarda araçta bulundurulmalıdır (zorunlu). Bu evrak, malı satan firma tarafından en az 3 nüsha olarak düzenlenir. Bir asıl ve bir suret malı alana, bir suret taşıyıcıya ve diğer nüsha ise satıcı firmada kalır. Dikkat! Sevk İrsaliyesi üzerinde satıcı veya alıcı tarafında yazılanlar haricinde alıcı veya satıcı haricinde üçüncü kişiler (nakliyeci, şoför) herhangi bir yazı (örneğin taşıma irsaliyesinde tanımında belirtildiği gibi “tam veya sağlam veya şu kadar eksik veya şu hasarlar var vb.” ifadeler) eklenmemeli ve üzerinde sadece “Teslim Alan” ve “Teslim eden” kişilerin imzaları ve adları bulunmalıdır.